«Στη Γαλλία το να απαγάγεις το αφεντικό συνήθως αποδίδει». Ο τίτλος ανήκει στο Bussinesweek και πιθανόν προκαλεί αμηχανία στους αναγνώστες του. Tο άρθρο όμως που ακολουθεί τον δικαιώνει. Οι γάλλοι εργαζόμενοι έχουν καταφύγει και στο παρελθόν στην πρακτική της «ομηρίας» διευθυντικών στελεχών ώστε να επιβάλουν διαπραγματεύσεις.
Μετά τον εγκλεισμό στα γραφεία τους για ένα 24ωρο τεσσάρων διευθυντικών στελεχών της Caterpillar το 2009 με στόχο να διαμαρτυρηθούν για τις απολύσεις στο εργοστάσιο της Γκρενόμπλ, η εταιρία αύξησε το πακέτο αποζημιώσεων προς τους εργαζόμενους από 48,5 εκατομμύρια ευρώ σε 50, ποσό που αντιστοιχούσε σε 80.000 ευρώ κατά μέσο όρο ανά εργαζόμενο. Την ίδια χρονιά η εταιρία κατασκευής ηλεκτρικών συσκευών Ariston συμφώνησε σε αποζημιώσεις που άγγιζαν τις 90.000 ευρώ για τους εργαζόμενους στο εργοστάσιό της στη Βρετάνη οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν για τις απολύσεις συναδέλφων τους κλειδώνοντας τον διευθυντή έξω από το κτίριο.
Σε ακόμη μια περίπτωση – μεταξύ των δέκα περιστατικών «απαγωγής αφεντικού» στη Γαλλία από το 2009 – ο διευθυντής του εργοστασίου 3Μ στην πόλη Πιτιβιέ κρατήθηκε από τους εργαζόμενους του με αφορμή για άλλη μια φορά τις αποζημιώσεις. Οι εργαζόμενοι του σέρβιραν για μεσημεριανό μύδια με τηγανιτές πατάτες, πριν αποφασίσουν να τον αφήσουν και να διεκδικήσουν τα χρήματά τους μέσω της δικαστικής οδού όπου και δικαιώθηκαν. Ούτε αυτό το περιστατικό «ομηρίας» έφτασε ποτέ στο δικαστήριο ενώ παρά τις δηλώσεις του τότε πρόεδρου Νικολά Σαρκοζί, οι δημοσκοπικές έρευνες έδειχναν πως η κοινή γνώμη της χώρας ήταν αλληλέγγυα προς τους εργαζόμενους, μη δίνοντας σημασία στις ανορθόδοξες πρακτικές διεκδίκησης που ακολουθούσαν.
Την τελευταία εβδομάδα ήταν η σειρά του εργοστασίου της Goodyear στην Αμιέν να φιλοξενήσει τη «νέα μορφή διεκδίκησης». Οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο ελαστικών που απειλείται με λουκέτο κράτησαν έγκλειστους για δύο μέρες τον διευθυντή παραγωγής του εργοστασίου και τον διευθυντή ανθρωπίνων πόρων όταν αυτοί προσήλθαν σε προγραμματισμένο ραντεβού με τα συνδικάτα. Το εργοστάσιο προβλέπεται να κλείσει αφήνοντας στον δρόμο 1173 εργαζόμενους και όλο το προσωπικό αναμένεται αυτόν τον μήνα να πάρει στα χέρια του την επίσημη απόλυσή του.
Το λουκέτο στο εργοστάσιο της Αμιέν ανακοινώθηκε κι επίσημα μετά από πολλά χρόνια τεταμένων σχέσεων μεταξύ εργοδοσίας και εργαζομένων. Από το 2007 η εταιρία διαμήνυε από την έδρα της στις ΗΠΑ πως το εργοστάσιο , όπου κατασκευαζόταν κυρίως ελαστικά λεωφορείων, επιβατικών οχημάτων και τρακτέρ, ήταν ζημιογόνο και παρουσίαζε έλλειμμα 80 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Ήδη από τότε η εργοδοσία προσπάθησε να εφαρμόσει εντατικοποίηση ωραρίου με αντάλλαγμα «εργασιακή ασφάλεια» οπότε και τα συνδικάτα του εργοστασίου την κατηγόρησαν για εκβιασμό. Το επόμενο βήμα της εταιρίας ήταν να προβεί σε 400 απολύσεις οι οποίες μετά από προσφυγή της CGT στα δικαστήρια ανακλήθηκαν.
Μετά από αυτά ήταν αναμενόμενο η εταιρία να προσπαθήσει να πουλήσει, με το τμήμα παραγωγής αγροτικών ελαστικών να προορίζεται για την αμερικανική εταιρία ΤΙΤΑΝ. Το σχέδιο προέβλεπε τη μείωση του προσωπικού και η εργοδοσία πρότεινε την εναλλακτική της εθελούσιας εξόδου. Η ΤΙΤΑΝ με τη σειρά της θα εγγυόταν 537 θέσεις εργασίας και επενδύσεις. Μετά από μήνες διαπραγματεύσεων με εκπροσώπους των εργαζομένων το σχέδιο ναυάγησε. Στη σημείο αυτό προσπάθησε να παρέμβει μέχρι και ο Υπουργός Βιομηχανικής Ανασυγκρότησης της κυβέρνησης Ολάντ, Αρνό Μοντεμπούργκ, ο οποίος προσκάλεσε την TITAN να αναθεωρήσει τις θέσεις της. Ακολούθησαν οι σκανδαλώδεις δηλώσεις του ιδιοκτήτη της εταιρίας Μόρις Τέιλορ, τον οποίο η Le Monde έφτασε να χαρακτηρίζει ως «υπερ-φιλελεύθερο», ο οποίος δεν δίστασε να ομολογήσει πως «η ΤΙΤΑΝ θα αγοράσει ένα εργοστάσιο ελαστικών στην Κίνα ή στην Ινδία όπου θα πληρώνει ωρομίσθιο μικρότερο του ένα ευρώ και θα εξάγει τα ελαστικά στη Γαλλία» μιας και οι μισθοί των γάλλων εργαζομένων του φάνηκαν υπερβολικοί για τις ώρες εργασίας τους. Ο Τέιλορ επισήμανε μάλιστα με αποστροφή πως οι γάλλοι εργαζόμενοι «δικαιούνταν διάλλειμα για μεσημεριανό φαγητό»!
Οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν όταν πριν από ένα χρόνο η Goodyear ανακοίνωσε το οριστικό κλείσιμο του εργοστασίου με τους εργαζόμενους να αντιδρούν πλέον με κάθε μέσο. Έχουν προηγηθεί τους τελευταίους μήνες διαπραγματεύσεις αλλά και διαδηλώσεις που γνώρισαν την καταστολή, πριν κλειδωθεί η αίθουσα συνεδριάσεων με τους δύο διευθυντές στο εσωτερικό της.
« Όταν χάνεις τη δουλειά σου, υπερασπίζεσαι το μόνο πράγμα που μπορείς να υπερασπιστείς, δηλαδή τα χρήματα. Λοιπόν θα φτάσουμε ως το τέλος, ακόμα κι αν παραβούμε τον νόμο», επέμεινε την Τετάρτη ο Φρανκ Ζουρέ, ένας εκ των εκπροσώπων του σωματείου της CGT στο εργοστάσιο, μετά την «απελευθέρωση» των δύο στελεχών της Godyear. Σύμφωνα με το σωματείο η διεύθυνση του εργοστασίου προτείνει αποζημιώσεις που κυμαίνονται μεταξύ 20 και 40.000 ευρώ ανά εργαζόμενο ενώ το σωματείο διεκδικεί αποζημιώσεις 80-180.000 ευρώ. Και έχοντας θέσει τους στόχους τους οι εργαζόμενοι έχουν πια προχωρήσει σε κατάληψη του εργοστασίου.
Με τη Γαλλία να γνωρίζει ιστορικό υψηλό στην ανεργία που πλησιάζει το 11% και τον Φρανσουά Ολάντ να βρίσκεται στο ναδίρ της δημοτικότητάς του, οι εργαζόμενοι της Αμιέν έχουν ήδη σιωπηρούς υποστηρικτές. Το ερώτημα είναι αν η οικονομική ύφεση που εγκαθίσταται πια και στο κέντρο της Ευρώπης θα φέρει στο προσκήνιο τους πραγματικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας.
Κατερίνα Σταυρούλα
***
Δημοσιεύτηκε στο ΠΡΙΝ, Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2013
Συλλαβές 